Türkiye’de Enflasyon Muhasebesi Yeniden Gündemde!
Fikret SebilcioğluTürkiye’deki enflasyon seviyesi, özellikle Aralık 2021’den bugüne kadar gerçekleşen önemli artışlarla birlikte son birkaç yılda hep yüksek seviyelerde olmuştur. Enflasyondaki bu hareket, enflasyon endekslerinin üç yıllık kümülatif bazda yüzde 100’ü aşmasıyla sonuçlandı. Ayrıca, hiperenflasyonun nitel göstergelerinin Türkiye’de de mevcut olması dikkat çekici bir unsurdur.
Türkiye’deki enflasyon seviyesi, özellikle Aralık 2021’den bugüne kadar gerçekleşen önemli artışlarla birlikte son birkaç yılda hep yüksek seviyelerde olmuştur. Enflasyondaki bu hareket, enflasyon endekslerinin üç yıllık kümülatif bazda yüzde 100’ü aşmasıyla sonuçlandı. Ayrıca, hiperenflasyonun nitel göstergelerinin Türkiye’de de mevcut olması dikkat çekici bir unsurdur.
UFRS perspektifi
TMS 29 uyarınca, işlevsel para birimi hiperenflasyonist bir ekonomiye ait olan işletmelerin finansal tabloları, TMS 21 Döviz Kurlarındaki Değişikliklerin Etkileri aracılığıyla elverişli bir genel fiyat endeksindeki değişikliklerin etkileri açısından geriye dönük olarak düzeltilmelidir. Bu düzeltmeler yabancı bir işlemin ana şirketin sunum para birimine yeniden çevrilmesine dahil edilmelidir. Bu gereklilikler, TMS 34 Ara Dönem Finansal Tabloları kapsamında hazırlanan yıllık finansal tablolar ve ara dönem tabloları için de aynı şekilde geçerlidir. TMS 29, üç yıl boyunca yüzde 100’e yaklaşan veya bunu aşan kümülatif enflasyon oranı da dahil olmak üzere hiperenflasyonun çeşitli özelliklerini içerir.
Bu gelişmeler dikkate alındığında, UFRS’ye uygun olarak Türk Lirası işlevsel para birimi ile raporlama yapan Türk işletmelerinin, TMS 29 Hiperenflasyonist Ekonomilerde Finansal Raporlama uyarınca 30 Haziran 2022 tarihinde veya sonrasında sona eren dönemlere ilişkin finansal tablolar hazırlarken finansal tablolarına geriye dönük olarak enflasyon muhasebesi uygulamaları gerekmektedir.
Vergi ve yasal perspektif
29/01/2022 tarihli ve 31734 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “7352 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile; Finansal tablolar, Vergi Kanunu kapsamındaki enflasyon düzeltme koşullarının sağlanıp sağlanmadığına bakılmaksızın, 2021 ve 2022 hesap dönemlerine ve 2023 yılı hesap dönemine ilişkin geçici vergi dönemlerine ilişkin enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacaktır. Öte yandan, 31 Aralık 2023 tarihinden itibaren finansal tablolar, enflasyon düzeltme koşullarının yerine getirilip getirilmediğine bakılmaksızın enflasyon düzeltmesine tabi tutulacaktır.
Enflasyon muhasebesi uygulamaları ve bu konuda verdiğimiz hizmetler hakkında Cerebra ile iletişime geçebilirsiniz.
