“Türkiye her yıl suistimal nedeniyle 55 milyar dolar kaybediyor”

“Cerebra Forensic & Integrity Talks” isimli webinar serimizin ilkini Uluslararası Suistimal Farkındalık Haftası kapsamında, 19 Kasım günü Linkedin Live üzerinden gerçekleştirdik.  Cerebra Yönetici Ortağı Fikret Sebilcioğlu’nun moderasyonunda gerçekleşen “Şirket İçi Suistimalleri Önlemede İleri Düzey İç Kontrol Yaklaşımları” başlıklı webinarımızın ilk konukları Mina Çetiner Özçelik (Kıdemli Lider Hukuk Müşaviri, Beko Corporate) ve Merve Gündoğar (İç Denetim ve Uyum Müdürü, Mey Diageo) oldu. 

“Tipik bir şirket, cirosunun %5’ini suistimal nedeniyle kaybediyor” 

Webinarın açılış konuşmasını gerçekleştiren Cerebra Yönetici Ortağı Fikret Sebilcioğlu, Cerebra’nın etik olmayan ve yasa dışı eylemlerle mücadele eden, sorumlu iş yönetimini şirketlerde destekleyen ve toplumsal refahı artırmaya çalışan bir firma olduğunu belirtti. “Bugün neden suistimali konuşuyoruz?” sorusunun iki temel cevabı olduğunu belirten Sebilcioğlu sözlerine şöyle devam etti: “Birincisi, daha dürüst ve etik ilkelere bağlı şirketler yaratmak. İkincisi ise olayın parasal boyutu. ACFE’nin her iki yılda bir yaptığı çalışmaya göre, tipik bir şirket, cirosunun %5’ini suistimal nedeniyle kaybediyor. Hatta ACFE, dünyanın gayri safi milli hasılası üzerinden hesap yaparak, her yıl yaklaşık 5 trilyon doların suistimal nedeniyle kaybedildiğini belirtiyor. Bu, mağdurlardan suistimalcilerin cebine akan devasa bir rakam.”  

“Her yıl 55 bin okul inşa edebilirdik” 

ACFE’nin raporunu daha çarpıcı hale getirmek adına rakamları Türkiye’ye uyarladığını belirten Fikret Sebilcioğlu şu örnekleri verdi: “Türkiye’nin gayri safi milli hasılası 1.1 trilyon dolar. Bunun %5’i, yaklaşık 55 milyar dolara denk geliyor. Bu, Türkiye’nin her yıl suistimal nedeniyle minimum 55 milyar dolar kaybettiği anlamına geliyor. Bu rakamla neler yapılabilir diye baktığımızda, örneğin 920 hastane inşa edebiliriz; 55 bin okul yapabiliyoruz; yaklaşık 50 milyon civarında bilgisayar alabiliyoruz veya 100 milyon çocuk okutabiliyoruz. Yani olayın toplumsal refah boyutu da çok ciddi. Şirketler, ekonominin temel yapı taşları olduğu kadar, toplumun da bir parçası. Bu nedenle, şirketlerde dürüstlüğü artırmak, toplumda da dürüstlük seviyesini yükseltmek anlamına geliyor.” 

“Kurumdaki herkes bir etik elçisidir” 

Suistimalin, iç kontrol zayıflığından dolayı ortaya çıktığını belirten Merve Gündoğar, bu fırsatı yaratmamak için ilk etapta şirket kültürünün tepeden tırnağa herkes tarafından anlaşılmasının gerektiğini söyledi ve ekledi: “Biz, globalden yerele, üst yönetimden başlayarak doğru mesajları sık sık vermeye çalışıyoruz. Bunun sadece iç denetimin, iç kontrolün ya da risk birimlerinin işi olmadığını, aslında kurumdaki herkesin bir etik elçisi olduğunu; suistimalle mücadelede bize ön saflarda yardımcı olacak kişiler olduğunu anlatmaya çalışıyoruz.” 

“Etik değerlere sadık olmak gereklilik” 

Mina Çetiner Özçelik ise iç kontrolün hukuki ve finansal boyutlarına odaklanarak, özellikle organizasyonlar büyüdükçe kontrol mekanizmalarını yönetmenin zorluklarını anlattı. “Suistimal dediğimiz ve Uluslararası Suistimal Farkındalık Haftası vesilesiyle farkındalığını artırmaya çalıştığımın konu, insanların işlerini yaparken şirketlere, organizasyonlara ve diğer kurumlara zarar vermemesini sağlamaktır” diyen  Mina Çetiner Özçelik sözlerine şöyle devam etti: “Bu noktada aslında kültürlerimizin birbirine yaklaştığı bir yer bulunuyor: İşini yaparken, şirketin çıkarları ile kendi çıkarları arasında bir çıkar çatışmasına yol açmamak; iş sözleşmesine bağlılık göstermek ve aktin doğru şekilde yerine getirilmesi. Tüm bunlar, aslında etik değerlere sadık olmayı gerektiriyor.” 

Suistimalleri Önlemede Herkesin Rolü Var 

“Cerebra Forensic & Integrity Talks#1 suistimallerin yalnızca şirketlerin değil, tüm toplumun sorunu olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Konuşmacılar, suistimallere karşı daha güçlü bir bilinç ve kültür oluşturmak için herkesin üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmesi gerektiğini belirtti. Webinarda ayrıca suistimalleri önlemenin sadece şirketlerin değil, toplumun da daha dürüst bir geleceğe adım atması için önemli olduğu birçok kez vurgulandı. 

Cerebra Forensic & Integrity Talks-2, 15 ocak 2025 tarihinde gerçekleşecek. (Detayları yakında açıklanacaktır.)